Zabytki te są namacalnymi dowodami ważnych wydarzeń w historii naszej ojczyzny. Z obserwacji poczynionych w muzeum można zauważyć, że osoby odwiedzające muzeum zazwyczaj skupiają się na tych najbardziej imponujących zabytkach – sztandarach, kompletach umundurowania, księgach i starodrukach. Dużo mniej uwagi zwracają na eksponaty mniej efektowne, natomiast posiadające wartość równorzędną lub niejednokrotnie przewyższającą te o dominujących wymiarach.

Z uwagi na to, że wiele z zabytkowych przedmiotów nie było pokazywanych na żadnej z organizowanych w Muzeum w Piotrkowie lub w innych muzeach wystaw, a cechują się niepowtarzalnym urokiem, należy przybliżyć ich historię i udostępnić je zwiedzającym.
Niektóre z grup zabytków znajdujących się w piotrkowskiej placówce zostały opracowane przy okazji organizacji różnych wystaw tematycznych. Część zbiorów broni białej z kolekcji muzealnej zaprezentowana i opisana została przy okazji organizacji sali tzw. „Zbrojowni” w siedzibie Muzeum w Piotrkowie Trybunalskim .

W 2011 roku powstała publikacja obejmująca bogaty zbiór zabytkowych fajek, która towarzyszyła ekspozycji pt. „Dystyngowana i wymagająca, piękna i niebezpieczna. Fajka w zbiorach muzeów: w Piotrkowie Trybunalskim i Gliwicach oraz kolekcji prywatnej Zbigniewa Bednarczyka” . Przy okazji wystawy „Piotrkowianie na starej fotografii” pokrótce scharakteryzowany został zbiór fotografii , a w 2016 roku kolekcja zdjęć pokazana i opracowana została w albumie „Historia Piotrkowa i Piotrkowian na starej fotografii”. Broń biała, palna i eksponaty związane z I wojną światową opublikowane zostały w katalogu związanym z 100. rocznicą Operacji Łódzkiej. Książka powstała przy okazji zorganizowanej przez muzeum w Piotrkowie Trybunalskim wspólnie z Łódzkim Domem Kultury i Stowarzyszeniem Eksploracyjno-Historycznym „Grupa Łódź” ekspozycji, która cieszyła się dużym zainteresowaniem i została spopularyzowana przez kilkanaście placówek muzealnych województwa łódzkiego.

Tworząc wystawę „Mali świadkowie historii” organizatorzy pragną przybliżyć zwiedzającym muzeum takie eksponaty, które rzadko lub wcale nie były prezentowane szerszemu gronu osób. Artefakty te podzielone zostały na kilka grup, w związku z przeznaczeniem ich do odpowiednich czynności. Najliczniejszą grupę stanowi zbiór przedmiotów związanych z działalnością urzędów państwowych i miejskich, wśród których można zobaczyć odznaki wójtów i sołtysów guberni piotrkowskiej, elementy stroju urzędniczego z XIX wieku, tłoki pieczętne różnych instytucji i urzędów, a także znaczki i kwity skarbowe. Niewiele mniej na ekspozycji jest zabytków związanych z wyposażeniem i z działalnością wojska.

Ten bogaty zbiór obejmuje klamry do pasów żołnierskich różnych państw, szlify, odznaki i plakietki przyszywane oraz doczepiane do mundurów, nieśmiertelniki, elementy związane z tzw. sztuką okopową i tłoki pieczętne urzędów wojskowych. Dużą grupę eksponatów prezentowanych na wystawie stanowią przedmioty codziennego użytku obejmujące przybory toaletowe, różnorodne listowniki, sakiewki, torebki, sygnety, herbowe pieczęcie, a także bony i kart żywnościowe. Ekspozycję uzupełniają odznaki patriotyczne i religijne, zabytki związane ze szkolnictwem oraz przedmioty będące pozostałością działalności cechów.

Centralne miejsce wystawy zajmują pozyskane w 2017 roku do zbiorów Muzeum w Piotrkowie Trybunalskim dwa bardzo istotne dla historii Piotrkowa i regionu zabytki.

Pierwszy z nich to jest laska należąca do prezydenta Piotrkowa Kazimierza Szmidta. Wspaniale zachowany przedmiot, z wyrzeźbionymi postaciami gryzoni na rączce, jest jedną z niewielu pamiątek po urodzonym w 1895 roku piotrkowianinie, który pełnił funkcję prezydenta w latach 1924-1931, a karierę jego przerwała przedwczesna śmierć w dniu 10 czerwca 1931 roku. Spoczywa on na Starym Cmentarzu Rzymsko-Katolickim w Piotrkowie kw. 34 nr 169.

Drugim artefaktem jest eksponat związany z osobą Hilarego Landsberga – przemysłowca i fabrykanta sukna, prekursora mechanizacji przemysłu w Tomaszowie Mazowieckim. Ten doskonały przedsiębiorca w 1896 jako pierwszy w Tomaszowie przeprowadził elektryfikację fabryki (prąd pozyskiwano z dynamomaszyny) oraz wprowadził do fabryki kasy chorych. Umierając zostawił spadkobiercom najnowocześniejszą w mieście fabrykę, zatrudniającą ponad 300 pracowników . Po Hilarym Landsbergu pozostała prezentowana na wystawie laska okuta srebrem, z nazwiskiem właściciela na główce wykonana po 1888 roku.

Odrębną, ale ściśle powiązaną z tematem wystawy część, stanowi prezentacja wybranych przedmiotów pochodzących z poszukiwań na terenie poligonu 25 pułku piechoty na obszarze należącym do Lasów Państwowych między ulicami Wolborską i Rakowską w Piotrkowie Trybunalskim. Liczni „mali świadkowie historii”, odkryci podczas prac w latach 2012-2017, świadczą o niezmiernie ciekawych wydarzeniach, jakie miały miejsce na terenie objętym pracami poszukiwawczymi w XIX i XX wieku.

Prezentowane na ekspozycji naboje szkolne, łuski od amunicji różnych typów, odłamki pocisków i fragmenty innych rodzajów uzbrojenia, elementy umundurowania oraz przedmioty codziennego użytku pozwalają stwierdzić, że teren określany potocznie jako „poligon 25 pułku piechoty” wykorzystywany był zarówno przez wojska carskie, wojska austro-węgierskie okupujące Piotrków Trybunalski podczas I wojny światowej, służył do ćwiczeń żołnierzy polskich w okresie międzywojennym oraz jako poligon wojsk niemieckich podczas okupacji hitlerowskiej.